Financial tips and tricks - Agnieszka Perlicka

Chcę w dzisiejszym wpisie zachęcić do przemyśleń, dyskusji, kto powinien zdecydować się na ubezpieczenie ochronne na życie, jakie, kiedy?

W wpisie znajdziesz informacje:

1. Analizę na podstawie pytań, kiedy ubezpieczenie jest konieczne?

2. Rodzaje polis na życie na rynku.

3. Różnice miedzy najczęściej wybieranymi ubezpieczeniami ochronnymi.

 

Według badań CBOŚ najważniejszą wartością dla nas Polaków jest szczęście rodzinne, następnie zdrowie, uczciwe życie itd.

http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_111_13.PDF

Pojawia się zatem pytanie czy w optymalny sposób chronimy tą najważniejszą dla nas wartość, czy zabezpieczamy ją na wypadek różnych sytuacji życiowych, również tych najtragiczniejszych? Czy w sytuacji wystąpienia tego rodzaju okoliczności my lub nasi najbliżsi poradzimy sobie finansowo?

Nikt z nas „nie wybiera się na drugą stronę”, nikt nie planuje choroby, wypadku, ale niestety nikt jeszcze nie wymyślił eliksiru nieśmiertelności, który sprawiłby, że nawet jeśli wydarzy nam się coś tragicznego będzie można to odwrócić.

Przejawem troski i odpowiedzialności jest stworzenie planu zabezpieczenia dla nas i dla naszych najbliższych na wypadek nieoczekiwanych sytuacji, które wywarłyby wpływ na nasze i ich dalsze szczęśliwe życie.

Jak stworzyć dobry plan awaryjny, czy jest potrzebny, czy może nią być również polisa na życie?

W celu stworzenia dobrego planu warto zadać sobie kilka pytań, na które należy poszukać odpowiedzi:

Jakie minimalne dochody byłyby potrzebne mojej rodzinie w sytuacji gdyby mnie zabrakło?

Jakie minimalne dochody potrzebne byłyby mnie i mojej rodzinie w sytuacji śmierci drugiej osoby z dochodem?

Z jakich źródeł można uzupełnić niższe dochody gospodarstwa domowego?

Przez jaki minimalny czas potrzebne byłyby dodatkowe środki gotówki?

Jaki jest aktualny stan naszej gotówki, wartość posiadanych nieruchomości, saldo zobowiązań, wartość majątku naszej firmy?

Jak szybko można byłoby upłynnić ten majątek gdyby zaszła taka konieczność?

Kto po nas dziedziczy, a także po kim my dziedziczymy i czy to nie skomplikuje nam i tym osobą sytuacji finansowej?

Jakie mogą wystąpić ewentualne zobowiązania podatkowe, spadkowe, roszczeniowe w przypadku dziedziczenia majątku dla nas i dla naszych najbliższych?

 Jeśli nasze gospodarstwo domowe jest jednoosobowe, to największe ryzyko dla nas występuje w sytuacji gdy nasze dochody czerpiemy z prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ utrata zdrowia, wypadek spowoduje czasowe przerwanie możliwości zarobkowania. Wydatki w postaci konieczności zakupu leków, koszty rehabilitacji obciążą w tym czasie dodatkowe nasze wydatki. W przypadku umowy na etacie nasze wynagrodzenie obniży się o 20%. Jeśli miesięcznie potrafimy odkładać taką część dochodów to zmniejszenie wpływów nie będzie miało dla nas znaczenie, jeśli nie, będzie trudniej spiąć budżet domowy.

W przypadku naszej śmierci i posiadania zobowiązań o wysokim saldzie zadłużenia zawsze warto zastanowić się kto po nas dziedziczy i jak osoby te chronić przed skutkami dziedziczenia naszych długów.

 A jak wyglądałaby sytuacji rodziny posiadającej np. dwójkę małoletnich dzieci w wieku 6 lat i 10 lat z łącznymi dochodami w wysokości netto 6000 zł? Czy jeden rodzic z dochodem netto 3000 zł i rentą rodzinną na dwójkę dzieci w wysokości netto ok 1400 zł (kwota najniższej renty rodzinnej to brutto 844,45 zł) poradzi sobie? Różnica w dochodach to kwota 1600 zł miesięcznie. Jeśli przykładowa rodzina już teraz potrafi co miesiąc odłożyć 1600 zł miesięcznie gromadząc w ten sposób oszczędności, prawdopodobnie poradzi sobie, jeśli nie brakującą kwotę należałoby uzupełnić z innego źródła np. z posiadanych oszczędności, upłynnienia majątku lub z wypłaconego świadczenia z polisy na życie.

Załóżmy, że małżeństwo nie posiada oszczędności, majątku, który można szybko upłynnić, jednak współmałżonek posiadał polisę na życie na sumę ubezpieczenia 80 000 zł. Kwota ta umożliwiłaby pokrycie różnicy w dochodach tego gospodarstwa domowego przez okres 50 miesięcy czyli tylko przez 4 lata i 2 miesiące, pytanie czy to wystarczający czas, czy też nie? Jeśli nie jaka powinna być wówczas suma ubezpieczenia na życie?

 Mamy plisę na życie, ale jaką?

 RODZAJE POLIS NA ŻYCIE

Ubezpieczenie ochronne – przedmiotem tego ubezpieczenia jest życie ubezpieczonego. Wypłata świadczenia następuje wyłącznie w sytuacji śmierci ubezpieczonego w czasie obowiązywania umowy na rzecz dowolnie wskazanej w polisie osobie tzw. osobie uposażonej.

W przypadku tych polis mamy dwa rodzaje ubezpieczeń: terminowe oraz bezterminowe.

Ubezpieczenie typu terminowego -jak sama nazwa mów zawierane jest na określony termin.

Terminowe ubezpieczenia gwarantują wysoką sumę ubezpieczenia za stosunkowo niewielką składkę. Składka oczywiście uzależniona jest od wieku ubezpieczonego, stanu zdrowia oraz od okresu na jaki polisa zostanie zawarta. Decydując się na krótki okres trwania takiej polisy po jej wygaśnięciu ze względu na nasz wiek, pogorszenie się naszego stanu zdrowia możemy mieć trudności z wykupieniem kolejnej polisy lub będziemy musieli zaakceptować wyższą składkę.

 Tabela nr 1: Przykładowe wyliczenie składek terminowego ubezpieczenia na życie dla różnego wieku i okresu trwania umowy.

Suma ubezpieczenia	Wiek Ubezpieczonego	Okres trwania umowy	Wysokość składki miesięcznej
100 000 zł	20 lat	10 lat	14,28 zł
100 000 zł	20 lat	20 lat	17,74 zł
100 000 zł	20 lat	30 lat	25,84 zł
100 000 zł	30 lat	10 lat	21,53 zł
100 000 zł	30 lat	20 lat	33,43 zł
100 000 zł	30 lat	30 lat	53,06 zł
100 000 zł	40 lat	10 lat	47,88 zł
100 000 zł	40 lat	20 lat	75,43 zł
100 000 zł	40 lat	30 lat	110,49 zł

 Ubezpieczenia ochronno-oszczędnościowe – przedmiotem tego typu ubezpieczenia jest życie oraz dodatkowym celem przy tych polisach jest oszczędzanie. Ubezpieczony określa jaką część wpłacanej składki przeznacza na ochronę, a jaką oszczędza. Podział tej kwoty decyduje o wysokości sumy ubezpieczenia na życie oraz o wartości docelowo zgromadzonego kapitału.

 Ubezpieczenie na życie i dożycie ma przede wszystkim funkcję ochronna, zawierane jest na określony termin. Określona suma ubezpieczenia wypłacana jest w przypadku śmierci, natomiast w przypadku dożycia towarzystwo wypłaca częściowo lub w całości wpłacony kapitał. Ubezpieczenie na życie i dożycie może być świetnym sposobem na dodatkowe środki na emeryturę, na zbudowanie kapitału na wcześniejszą spłatę kredytu, start dla dzieci. Oszczędzając nie ponosi się ryzyka związanego z inwestowaniem w fundusze.

Polisa taka jest również polisą terminową, więc w tej sytuacji należy mieć świadomość, że po wygaśnięciu takiej umowy możemy mieć trudność z zawarciem jakiegokolwiek ubezpieczenia na życie ze względu na nasz wiek i stan zdrowia.

 Tabela nr 2: Przykładowe wyliczenia wysokości składek

Suma ubezpieczenia	Wiek	Okres trwania umowy	Wysokość składki miesięcznej	Wartość wykupu po 20 latach
100 000 zł	20 lat	20 lat	46,67 zł	11 200,80 zł
100 000 zł	30 lat	20 lat	94.19 zł	22605,60 zł
100 000 zł	40 lat	20 lat	196,18 zł	47083,20 zł

 

Ubezpieczenie z funduszem kapitałowym ma na celu ochronę życia oraz oszczędzanie pieniędzy. Wpłacana składka dzielona jest na te cele w zależności od wyboru sumy ubezpieczenia oraz zadeklarowanej kwoty oszczędzania-inwestowania. Towarzystwo ubezpieczeniowe nie gwarantuje tu jednak poziomu osiągniętego zysku, który zależy wyłącznie od wzrostów wartości cen wybranych przez nas funduszy.

 Ubezpieczenie posagowe ma funkcję oszczędnościową oraz ochronną. Celem tej polisy jest gromadzenie kapitału dla dziecka na start w dorosłe życie z gwarancją jego otrzymania nawet w przypadku gdyby rodzica zabrakło lub nie mógł on zarabiać z powodu wypadku bądź ciężkiej choroby. Kwota wypłaty może być ustalona z góry lub może częściowo zależeć od efektów inwestycji powierzanych pieniędzy towarzystwu ubezpieczeniowemu.

 Ubezpieczenie inwestycyjne jest rodzajem ubezpieczenia na życie lub na życie i dożycie. Wszystkie te produkty mają istotną zaletę wynikające z możliwości wskazania uposażonego czyli dowolnie wybranej osoby oraz wypłatę środków bez długoterminowego postępowania spadkowego i konieczności zapłaty podatku od stadku i darowizn.

Wśród tego typu ubezpieczeń wyróżniamy następujące produkty:

Polisolokaty, które do 18 października 2014 roku dawały możliwość uniknięcia „podatku Belki”. Polisolokaty polegają na jednorazowej wpłacie określonej kwoty, która w przypadku dożycia wskazanego terminu jest wypłacana z premią. Aktualny brak zwolnienia z podatku od zysków kapitałowy przy polisolokacie nadal jednak umożliwia czerpanie z pozostałych korzyści wynikających z tej formy lokowania środków jaką jest ochrona ubezpieczeniowa.

Produkty strukturyzowane, które są dla klientów alternatywą dla lokat. Wpłacane środki w tym produkcie w określonej kwocie inwestowane są w bezpieczne instrumenty np. obligacje skarbowe, co zapewnia częściową lub całkowitą ochronę kapitału, natomiast pozostała część inwestowana jest w instrument pochodny. Im wyższe ryzyko klient jest wstanie zaakceptować tym wyższa możliwa do osiągnięcia premia określona np. o założenia wzrostu danego indeksu, cen surowców itp.

Polisy inwestycyjne z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym tzw. polisy unit-link. Są to produktu typu inwestycyjnego opakowanie w polisę ubezpieczeniową na życie i dożycie, które dają możliwości inwestowania w fundusze inwestycyjne z odroczonym „podatkiem Belki”.

Przykładowo zainwestowaliśmy sumę 5000 zł w UFK Schroders Akcji Globalnych pro. Cena jednostki na dzień zakupu w dniu 06-01-2014 tego UFK wynosiła 532,81 zł, czyli po tej cenie zakupiliśmy 9,38 jednostek. Cena w momencie transferu środków do innego funduszu na dzień 06-01-2015 r. wynosiła 625,25 zł czyli wartość naszego wykupu to kwota 5864,84 zł (9,38 jed. x 625,25 zł). Kwota naszego zysku z tej inwestycji to 864,84 zł czyli 17,29%. W przypadku zainwestowania tej kwoty w ten sam fundusz, ale nie opakowany w polisę przy wykupie tego funduszu inwestycyjnego bylibyśmy zobowiązani do zapłaty podatku od zysku czyli od kwoty 864,84 zł. Zapłacony podatek w wysokości 164,32 zł w ten sposób obniży wartość kolejnej inwestycji.

Czym się różnią i na co warto zwracać uwagę decydując się na ochronne ubezpieczenie na życie?

	Ubezpieczenie na życie grupowe pracownicze	Ubezpieczenie na życie oferowane przez bank do kredytu hipotecznych	Ubezpieczenie na życie indywidualne
Przedmiot ubezpieczenia	Przedmiot ubezpieczenia negocjowany z TU przez pracodawcę (Ubezpieczającego)	Życie ubezpieczonego.W bankowych ubezpieczeniach dodatkowo przedmiotem ubezpieczenia może być np. całkowita niezdolność do pracy oraz/lub trwałe inwalidztwo.	Życie ubezpieczonego z możliwością rozszerzenia o dodatkowe umowy np. poważne zachorowanie, trwałe inwalidztwo itp.
Suma ubezpieczenia	Określona dla każdej osoby przystępującej do ubezpieczenia grupowego na tym samym poziomie. Brak możliwości indywidualnego określania sumy ubezpieczenia. WAŻNE! Wysokość sum ubezpieczenia jest negocjowana z TU. Uzależniana od struktury grupy: wieku, płci, wielkości, poziomu szkodliwości itp.	Określana na podstawie aktualnego salda zadłużenia. Brak możliwość określania sumy ubezpieczenia w dowolny sposób uzależniony od potrzeb. WAŻNE! Suma ubezpieczenia malejąca stanowi ją aktualne saldo zadłużenia.	Określana indywidualnie przez ubezpieczonego w zależności od potrzeb. WAŻNE! Stała suma ubezpieczenia w całym okresie obowiązywania umowy.
Umowy dodatkowe	Możliwość rozszerzenia ubezpieczenia o dodatkowe umowy np.: poważne zachorowanie, trwałe inwalidztwo, całkowitą niezdolność do pracy itp. oraz możliwość objęcia ubezpieczeniem dodatkowych osób.	Brak możliwości rozszerzenia ubezpieczenia o dodatkowe umowy. Dla każdego klienta banku przedmiot ubezpieczenie jest identyczny.	Możliwość rozszerzenia ubezpieczenia o dodatkowe umowy np.: poważne zachorowanie, trwałe inwalidztwo, całkowitą niezdolność do pracy itp.
Wyłączenia:	Lista wyłączeń uzależniona od TU, im mniej tym korzystniej. WAŻNE! Zawsze należy zapoznać się z listą wyłączeń w OWU. Wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela np. w sytuacji popełnionego samobójstwo w okresie dwóch lat od dnia przystąpienia do ubezpieczenia, w przypadku śmierci spowodowanej lub wynikającej z:a)działań wojennych, stanu wojennego, b)aktów terroryzmu,c)czynnego i dobrowolnego udziału Ubezpieczonego w ak­tach przemocy, rozruchach, zamieszkach,d) zdarzenia związanego z masowym skażeniem chemicznym, biologicznym lub radioaktywnym, spowodowanym działa­niem broni lub urządzenia wykorzystującego energię rozsz­czepienia jądrowego lub promieniotwórczość.	Lista wyłączeń może być długa. Im mniej wyłączeń tym korzystniej dla nas. WAŻNE! Zawsze należy zapoznać się z listą wyłączeń w OWU. Oto przykładowa lista:Ubezpieczyciel nie odpowiada za zdarzenia powstałe w następstwie lub w związku z wszelkimi chorobami, w odniesieniu do których, w okresie 12 miesięcy poprzedzających datę przystąpienia do ubezpieczenia, zostało zdiagnozowane schorzenie,Ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli zdarzenie ubezpieczeniowe nastąpiło na skutek lub w związku z:a) pozostawaniem Ubezpieczonego po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości,w stanie po użyciu lekarstw lub innych środków wyłączających świadomość, z wyjątkiem sytuacji, gdy spożycie tych środków nastąpiło w celach medycznych i po zaleceniu lekarza,b) działaniami wojennymi, rozruchami, zamieszkami, stanem wojennym, aktami terroryzmu lub sabotażu, udziałem Ubezpieczonego w nielegalnych strajkach, nieprzestrzeganiem zaleceń lekarza lub poddaniem się zabiegom o charakterze medycznym poza kontrolą lekarską lub uprawnionych do tego osób, za wyjątkiem udzielania Ubezpieczonemu pierwszej pomocy w związku z nieszczęśliwym wypadkiem.	Lista wyłączeń uzależniona od TU, im mniej tym korzystniej. WAŻNE! Zawsze należy zapoznać się z listą wyłączeń w OWU. Przykładowa lista nielicznych wyłączeń:TU nie ponosi odpowiedzialności w przypadku:a) samobójstwa, samookaleczenia lub okaleczenia na własną prośbę Ubezpieczonego, dokonanego w ciągu 2 lat od daty zawarcia umowy ubezpieczenia, b) czynnego udziału Ubezpieczonego w działaniach wojennych lub aktach stanu wojennego, jak również przebywania na terenach objętych stanem wojennym lub działaniami wojennymi,c) czynnego i niezgodnego z prawem udziału Ubezpieczonego w aktach przemocy, czynnego i niezgodnego z prawem udziału Ubezpieczonego w rozruchach lub zamieszkach.
Możliwości dokonania lub zmiany cesji z polisy na rzecz banku	Brak możliwości.W przypadku konieczności zawarcia polisy indywidualnej im będziemy w starszym wieku tym składka towarzystwa będzie wyższa.	W polisie automatycznie cesjonariuszem jest dany bank, w którym mamy kredyt. W przypadku „przenoszenia kredytu” do innego banku brak możliwości kontynuacji polisy.	W polisie indywidualnej to my decydujemy o ewentualnej zmianie cesjonariusza w nieograniczony sposób.
Okres obowiązywania umowy	Polisy zawierane na rok z możliwością przedłużenia na kolejny okres.	Okresem obowiązywania umowy jest okres spłaty kredytu.	Okres określany indywidualnie przez ubezpieczonego lub bezterminowy w przypadku tego rodzaju ubezpieczenia.
Inne ograniczenia	W przypadku zmiany pracy indywidualna kontynuacja umowy ubezpieczenia grupowego z roku na rok skutkuje najczęściej podwyżką składki ubezpieczeniowej.	W niektórych przypadkach wiąże się z wypełnieniem i podpisaniem ankiety medycznej będącej oświadczeniem o stanie zdrowia.	Konieczność podpisania ankiety medycznej, w przypadku wysokich sum ubezpieczenia wykonania badań lekarskich, które mogą wpłynąć na decyzję przyjęcia przez TU do ubezpieczenia, czy też wysokość składki.
Wysokość kosztów ubezpieczenia	Składka co roku kalkulowana na nowo przez TU na podstawie zmian w zakresie struktury grupy. Średni miesięczny koszt ubezpieczenia z przedziału około od 50 zł do 70 zł.	Koszt określany procentowo od salda zadłużenia od 0,025% do 0.06%. Składka miesięczna od 100 000 zł zaczyna się więc od 36 zł do 60 zł.	Koszt miesięczny składki uzależniony od wieku osoby przystępującej do ubezpieczenia oraz okresu umowy. Przykładowy koszt składek w tabeli nr 1 (od 25 zł – 110 zł).

 

 Jeśli chodzi o zabezpieczenie nas i naszych najbliższym możemy wszystko pozostawić przypadkowi, licząc na ewentualną pomoc najbliższej rodziny, państwa. W drugiej opcji możemy stworzyć świadomie własny plan na wypadek różnych nieprzewidzianych sytuacji życiowych, który zadziała w przypadku ich zaistnienia chroniąc nas przed skutkami finansowymi tych zdarzeń i jednocześnie dając nam poczucie bezpieczeństwa.

Wszystko zależy od nas i od tego czy czujemy się odpowiedzialni za naszych najbliższych i za siebie samych. Czy nieobojętny jest nam ich los, w przypadku gdy nas zabraknie? Czy nasz troska o ich szczęście jest faktycznie dla nas najważniejsza?

A jakie jest Twoje zdanie na ten temat ?